ခရီးသြားဧည္႔သည္ အမွတ္တရ ႏုတ္ဆက္ပြဲ

ေတြ႔ႀကံဳဆုံကြဲးၿဖစ္ၿမဲးဓမၼတာမိ႔ု တခဏတာဆံုေတြ႔ၿပီး တခိ်န္ခ်ိန္မွာခြဲးခြာႀကရစၿမဲးပါ အဲ႔ဒီခြဲးခြာရတဲ႔အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ
ဝမ္းနည္းဝမ္းသာ ဆိုတာၿဖစ္ရစၿမဲးပါ..
ခုအခ်ိန္မွာက်ေနာ႔မိတ္ေဆြ စိုင္းေလာင္ဆိုင္ ၅.၁၁.၂၀၀၉ ေန႔မွာ USA ကိုအေၿခခ်ေနထိုင္ဖို႔ ထြက္ခြာသြာရေတာ႔မွာမို႔
က်ေနာ႔ရဲ႔ရင္ထည္းမွာ ဝမ္းနည္းဝမ္းသာၿဖစ္ရပါတယ္..
ဘာေႀကာင္႔ဝမ္းနည္းရလဲးဆိုေတာ နွစ္ရွည္လမ်ားအတူေနခဲ႔ႀကၿပီး မိတ္ေဆြေကာင္းဆံုရွံဴးရေတာမွာမို႔ပါ..
ေနရာသစ္မွာေအးခ်မ္းစြာၿဖင္႔ဘဝသစ္ထူေထာင္ၿပီးေပ်ာ္ရွြင္စြာေနရေတာ႔မွာမို႔ က်ေနာ႔ရင္ထည္းမွာအရမ္းဘဲးဝမ္းသာပီတိ
ၿဖစ္ရပါတယ္...
စိုင္းေလာင္ဆိုင္ မိသားစု႔အတြက္ ဒီစာနဲ႔ဘဲး ႏွဳတ္ဆက္လိုက္ပါတယ္..
  ၂၅.၁၀.၂၀၀၉

ရွမ္းလူမ်ဳိးသမုိင္း

ေခါင္စဥ္

ရွမ္းလူမ်ဳိးသမုိင္း


ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိေသာ ရွမ္းလူမ်ဳိးတုိ႕၏ သမုိင္းေႀကာင္းအား ေလ့လာမည္ဆုိပါက အနည္းဆုံး ဘီစီ ၆၅၀ အထိ သြားရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္က ေရွးေဟာင္းသုေတသန ပညာရွင္မ်ား ေရွးေခတ္ ဘီစီ ၅၀၀၀ ခန္႕က ရွမ္းဘုရင္တစ္ပါး၏ ဂူအား တရုတ္ႏုိင္ငံ စီခြ်မ္ျပည္နယ္တြင္ တူးေဖာ္ေတြ.ရွိခဲ.ပါသည္။ ထို႕ျပင္ တရုတ္ရွင္ ဘုရင္မင္းပာန္ ဘုရင္မင္းထက္ပို၍ ေရွးက်ေသာ ေရွးေပာာင္းဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပူေဇာ္ရာ ေၾကးအုိးခြက္ပန္းကန္မ်ားကိုလည္း ရွာေဖြေတြ.ရွိခဲ.ပါသည္။ ၁၃ ရာစုမွစ၍ ရွမ္းဘုရင္မင္းသည္ အင္းဝျပည္ အေနျဖင္.ျမန္မာျပည္ တစ္ျပည္လုံးနီးပါး အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ.ရာ ၁၄ ရာစုႏွစ္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ထပ္မံ၍ နယ္ေျမခဲ်.ထြင္ခဲ.ရာတြင္ တရုတ္ႏုိင္ငံ အေနာက္ေတာင္ဘက္ႏွင္႕ ေတာင္ပိုင္းတနသာၤရီတုိင္း အေနာက္ေျမက္ဘက္ အာသံျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း လာအိုႏုိင္ငံႏွင္႕ ထိုင္းႏုိင္ငံအထိ နယ္ခ်ဲ.ခဲ႕ပါသည္။

၁၆ ရာစု အကုန္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္သည္ ျမန္မာဘုရင္လက္ေအာက္သို႕ က်ဆုံးသြားခဲ႕ျပီး ေနာင္ႏွစ္ ၅၀ တြင္ တရုတ္မ်ား၏ လက္ေအာက္သို႕ ထပ္မံ၍ က်ရႈံးခဲ႕ျပီးေနာက္ ရွမ္းဘုရင္မင္း၏ အာဏာစက္ဆုံးခန္းတိုင္ခဲ႕ပါသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ရွမ္းျပည္နယ္သည္ သီးျခားတည္ရွိေၾကာင္းႏွင္႕ ယဥ္ေက်းမႈလည္းကြဲျပားေၾကာင္းကို တရုတ္ျမန္မာႏွင္႕ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျဗိတိသွ်အစိုးရကပင္ အသိအမွတ္ျပုခဲ႕ပါသည္။ အမွန္စင္စစ္ ေငြးစကၠဴမ်ားပင္လွ်င္ တစ္ခ်ိန္တြင္ အဂၤလိပ္၊ ရွမ္းႏွင္႕ ျမန္မာဘာသာျဖင္႕ ထုတ္ေဝခဲ႕ပါသည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ခ်ဳပ္ဆုိေသာ သမုိင္း၀င္ပင္လုံစာခ်ဳပ္သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံႀကား ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိသွ်ထံမွ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ႕ေသာ္လည္း ၄င္းေကာင္းဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒသည္ ကုလသမဂၢရုံးတြင္ ယခုခ်ိန္ထိရွိေနေသး၏။ ၄င္းဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအ ရ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ၁၀ ႏွစ္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္သည္ ခြဲထြက္ရန္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ လူသည္ စုစည္း၍ ေနႏုိင္သကဲ႕သုိ႕ ခြဲထြက္ရာ၌လည္း ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။ အမွန္စင္စစ္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ လႊတ္လပ္ေရးမရမီွ တစ္ႏွစ္ပါတ္လုံး ရွမ္းျပည္နယ္၏ ၀ါ၊ စိမ္း၊ နီ အေရာင္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ အလံသည္ လန္ဒန္ျမဳိ႕တြင္ ေလာဒ္ေဘာ့တြမ္ေလ ( Lord Bottomley ) အပါအ၀င္ ျဗိတိသွ် အစုိးရကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေရွ႕ေမွာက္၌ ျဗိတိသွ် ယူနီယံ ဂ်က္အလံအား ျဖဳတ္ခ်ျပီး ရွမ္းျပည္နယ္အလံအား လႊင့္တင္ခဲ့သည္မွာ ျဗိတိသွ် အစုိးရ၏ ရွမ္းျပည္နယ္ အေပၚ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပုံကုိ ေတြ႕ရသည္။

၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ကူမင္တန္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအား တုိက္ထုတ္ရန္ အေႀကာင္းျပလ်က္ ရွမ္းျပည္နယ္ကုိ က်ဴးေက်ာ္တုိက္ခုိက္သိမ္းယူ ခဲ့ပါသည္။ ၁၀ ႏွစ္အႀကာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ တစ္ဖက္သတ္ အာဏာသိမ္းယူကာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုဆုိင္ရာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ပါသည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ရွမ္းျပည္နယ္သည္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ၀င္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္မႈႏွင့္ ဖိႏွိပ္မႈတုိ႕ကုိ ခုခံလ်က္တုိက္ပြဲ၀င္ရင္း မိမိတုိ႕ေမွ်ာ္မွန္းထားေသာ လႊတ္လပ္ေသာ ျပည္နယ္အျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ေနခဲ့ပါသည္။

၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ရွမ္းခုခံကာကြယ္ေရး တပ္မေတာ္ - မုန္းတုိင္းတပ္မေတာ္ (MTA) ကုိ ခြန္ဆာ ဦးေဆာင္၍ ျမန္မာအစုိးရ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းႏွင့္ တိတ္တဆိတ္ ဆက္ႏြယ္ခဲ့ျပီး ေနာက္ ႏုိင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအ ဖြဲ႕လက္ထက္တြင္ လက္နက္ခ်ခဲ့ပါသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ေျမာက္မ်ားစြာေသာ မုန္းတုိင္းတပ္မေတာ္ တပ္သားမ်ားသည္ လက္နက္ခ်ရန္ ျငင္းဆန္ျပီး ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းသုိ႕လည္းေကာင္း၊ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္သုိ႕လည္းေကာင္း ေရႊ႕ေျပာင္းကာ အျခားခုခံတုိက္ခုိက္ေရးတပ္မ်ား ႏွင့္ ပူးေပါင္းမိခဲ့ပါသည္။ မၾကာမီအခ်ိန္တြင္ ၄င္း မပာာမိတ္တပ္သည္ ဖြဲ႕စည္းျပီးေနာက္ ၁၉၉၆ ေဖေဖၚဝါရီလတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္အလယ္ပိုင္းအထိ ထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ႕ပါသည္။ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္တို႕သည္ ၄င္း ခုခံတိုက္ခိုက္ေရးတပ္မ်ားအား ရွမ္းျပည္သူလူထုအေနျဖင္႕ ကူညီေထာက္ပံ႕မႈ မျပဳႏုိင္ရန္ ျဖတ္ေတာက္ပစ္ျခင္း၊ ရွမ္းေက်းရြာ တစ္ရြာလုံးအား အတင္းအဓမၼေျပာင္းေရႊ႕ေစျခင္းျဖင့္ တုံ႕ျပန္ခဲ့ပါသည္။ ၄င္းအစုိးရ၏ မူ၀ါဒမွာ ျပည္သူတုိ႕ အား ခြဲထုတ္ေရး၊ မိမိႏွစ္သက္သမွ်အတုိင္း ဖမး္ဆီးေရး၊ ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ လူအေသသတ္ျခင္း၊ လုယက္ဖ်က္စီးျခင္း၊ မုဒိမ္း က်င့္ျခင္းႏွင့္ ျပည္သူျပည္သားမ်ားအား ေပၚတာထမ္းေစျခင္းျဖင့္ ဓါးစာခံ ဘ၀သုိ႕ ေရာက္ရွိေစရန္ ယေန႕အခ်ိန္ထိ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိေနပါသည္။

Amount lost in junta’s Four Cuts campaign recounted

 

Amount lost in junta’s Four Cuts campaign recounted
Wednesday, 21 October 2009 10:19 Hseng Khio Fah


Updated reports on the Burma Army’s 5-day scorched earth campaign, also known as Four Cuts - cutting off food, funds, intelligence and recruits by local villagers to the resistance, 27 July – 1 August, in townships in southern Shan State, have confirmed the loss of the villagers in one village tract alone at around Kyat 700 million (US$ 700,000).

An informed source in Mongkeung reported that the total affected houses and belongings of the villager in Hokhai village tract were 125 houses, 3 rice mills, 596,330,666 liters of paddy (11,812 Tin), 3 bullock carts, 6 motorbikes and one farm tractor (Tolaji).

“The total amount was at Kyat 699,420,000. It did not include the amount being robbed by the Burmese soldiers,” he said.
He added that there was a villager whose gold and money was being robbed while she was trying to escape the incident. “The gold was 2 Kyattha (3.26 gram) and her money was Kyat 700,000 (US$700).”

The incident took place in Mongkeung, Laikha and Kehsi townships by the battalions under the Mongnawng-based Military Operations Command # 2 of Col Kyaw Zan Myint in accordance with the order of the Chairman of Shan State (South) Peace and Development Council and Commander of Eastern Region Command Brig-Gen Ya Pyae. But the Burma Army later told villagers, in a public meeting, that the campaign was not waged by them, it was the Shan State Army members.

A month later, the MOC#2 was assigned to rebuild houses for those affected villagers. All houses must be a two story made of wood designated on Nargis home model and must be finished by September. However, the construction project was just started early in the month.

Victims were being told that they will receive the houses free of charge. But local traders and nearby villages were forced to provide hundred tons of wood for rebuilding houses.

And over 500 carpenters from Taunggyi were ordered to help the construction. Currently, 10 out of 125 affected houses in Hokhai village tract were almost finished and one other finished.

Each house is 15 feet in length and 20 feet in width.

Up to date most villagers are still staying in temporary shelters they built themselves in their fields and some are still in their farms.

However, they are being forced to continue the construction. Moreover, they were told to provide one cow to local based Light Infantry Battalion (LIB) 517, every two weeks, said a villager in Hokhai.

The project does not seem succeed as almost all of the carpenters were reportedly turned back and traders also stopped providing woods because most did not get paid by the officials. And the officials were reported to have quarreled with each other over the unbalance of the power sharing, according to another source.

“An official from the municipality was slapped by the battalion commander Major Kyaw Thu,” he said. “After that many of the civilian officials left.”

According to the rights groups Shan Human Rights Foundation (SHRF) and Shan Women’s Action Network (SWAN)’s report, more than 500 houses and 200 granaries in villages in Mongkeung, Laikha and Kehsi townships, where the campaign took place, had been razed to the ground and over 10,000 people from almost in villages in the townships were homeless.

www.shanland.org

အရွင္ဆႏၵာဓိက အေမရိကတြင္ ခဲြစိတ္ကုသမႈ ထပ္မံခံယူ ဓာတ္ပုံသတင္း

ေအာက္တုိဘာ ၁၂၊ ၂၀၀၉ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ေျမာက္ကယ္ရုိလုိင္းနားျပည္နယ္ေရာက္ နာမည္ေက်ာ္ ေရႊပါရမီေတာရ ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိက။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသုိ႔ ေရာက္ရိွစဥ္ ညာဘက္ ေျခက်င္း၀တ္ ႏွင့္ ေျခဖမုိးတုိ႔ကုိ ခဲြစိတ္ခ့ဲသည္ဟု ဆုိသည္။ စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔က ခဲြစိတ္ခ့ဲျခင္း ျဖစ္ၿပီး တလခဲြတိတိ ညာဘက္ေျခေထာက္ကုိ လုံး၀ မေထာက္ရန္ ဆရာ၀န္က ညႊန္ၾကားထားသည္ဟု ယေန႔ထုတ္ အလင္းတန္းဂ်ာနယ္တြင္ ေရးထားသည္။
အရွင္ဆႏၵာဓိကသည္ လြန္ခ့ဲသည့္ ၄ လခန္႔က မုံရြာၿမိဳ႕ ေဗာဓိတေထာင္ ဘုရားရိွ ရပ္ေတာ္မူ ဆင္းတုေတာ္တြင္ ျဖစ္ပြားခ့ဲေသာ မေတာ္တဆမႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္ ထိခုိက္သည့္ ဒဏ္ရာ ရရိွၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္ ကုသမႈ ခံယူခ့ဲသည္။ ထုိစဥ္က ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရသူမ်ားထဲတြင္ ကေလာင္အမည္“ရေ၀ႏြယ္ (အင္းမ)” ဟု ထင္ရွားသည့္ အရွင္ရာဇိႏၵလည္း ပါ၀င္သည္။

သွ်မ္းအေၾကာင္းသုေတသနညီလာခံ ခ်ဴလာလံုးကြမ္း တကၠသိုလ္၌က်င္းပမည္ တနလၤာေန႕၊ 05 ေအာက္တုိဘာလ 2009 သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္

ေခါင္စဥ္

သွ်မ္းအေၾကာင္းသုေတသနညီလာခံ (ပြဲေတာ္) တရပ္ကို ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕Maha Chulalongkorn building, Faculty of Arts, Chulalongkorn University ၌ ၂၀၀၉ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅-၁၇ ရက္ေန႕အထိ က်င္းပမည္ဟုပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီက ေျပာပါသည္။

“အရင္တုန္းကသွ်မ္းလို႕ေျပာရင္ တိုက္ပြဲအေၾကာင္း၊ ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား၊ ဒုကၡသည္အေၾကာင္းေတြဘဲ လူသိမ်ားပါ တယ္။ အခုသူမ်ားမသိေသးတဲ့ သွ်မ္းေတြရဲ႕ထံုးတမ္းစဥ္လာ၊ ႐ုိးရာဓေလ့၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ၊ သမိုင္းေၾကာင္း၊ စာေပ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႕အျခားအေၾကာင္းေတြကို ကမၻာသိေအာင္ သုေတသနစာတမ္းဖတ္ပြဲနဲ႕ျပပြဲေတြခင္းက်င္းျပသဖို႕ ႐ွိတယ္” - ဟု စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္ေန႕ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲ၌ Chulalongkorn University မွ Asia Studies ဒါ႐ုိက္တာ ေဒါက္တာဆူနိတ္ ကေျပာ၏။

[၁၅-၁၇/၁၀/၀၉ ရက္ေန႕က်င္းပမည့္ သွ်မ္းအေၾကာင္းသုေတသနညီလာခံ နံရံကပ္စာေစာင္]

၁၅-၁၇/၁၀/၀၉ ရက္ေန႕က်င္းပမည့္ သွ်မ္းအေၾကာင္းသုေတသနညီလာခံ နံရံကပ္စာေစာင္

International Conference of Shan Studies (ICSS) တြင္ ထိုင္းအေျခစိုက္သွ်မ္းမ်ားအျပင္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ပညာ႐ွင္မ်ား စာတမ္းဖတ္ပြဲအျပင္ သမိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စာေပ၊ ႐ိုးရာဓေလ့၊ အစားအေသာက္ဆိုင္ရာ ျပပြဲလည္းခင္း က်င္းျပသသြားမည္ ဟု ေျပာပါသည္။

ခ်င္းမိုင္မွ စ၀္ခမ္းဟန္ဖွာ့ က - “သွ်မ္းအေၾကာင္း သုေတသန ညီလာခံ (ပြဲေတာ္) ICSS က်င္းပရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္း ရင္း ၄ ခု႐ွိတယ္။ (၁) သွ်မ္းလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အဂၤါလကၡဏာျဖစ္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတ ြမေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ျမႇင့္တင္ ဖို႕၊ (၂) မ်ဳိး႐ုိးဇာတိသမိုင္းေၾကာင္းကိုဂုဏ္ယူတတ္ဖို႕ (၃) တိုင္း (Tai/Dai) လူမ်ဳိး/စကားေျပာတဲ့အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ႐ွိ လူဦးေရ သန္း ၁၀၀ မွာ သွ်မ္းမ်ား တစိတ္တပိုင္းပါ၀င္မႈ (၄) ေလာ၀္၊ ထိုင္း နဲ႕ သွ်မ္း အၾကားရင္းႏွီးမႈပိုမိုနီးစပ္မႈ႐ွိလာ ေအာင္ ျမင့္တင္ဖို႕ စတာေတြအဓိကျဖစ္တယ္။ ဘယ္အတိုင္းတာအထိ လုပ္ႏိုင္မလဲေတာ့မေျပာႏိုင္ဘူး” - ဟုေျပာ ၏။

ခ်ဴလာလံုးကြမ္း တကၠသိုလ္ Chulalongkorn University မွ Asia Studies သည္ ျမန္မာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ကေဗၻာဒီးယား၊ ႏွင့္ ထိုင္း လူမ်ဳိးမ်ားဆိုင္ရာသမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို သုေတသနျပေလ့လာရန္ျဖစ္သည္။

“အစတုန္းက တိုင္းျပည္႐ွိတဲ့ လူမ်ဳိးေတြအတြက္ဘဲ က်ေနာ္တို႕ ရည္႐ြယ္ခဲ့ေပမဲ့ အခုက သမိုင္းအစဥ္အလာႀကီးၿပီး လက္႐ွိ တိုင္းျပည္မ႐ွိတဲ့လူမ်ဳိးေတြအတြက္က်င္းပေပးရတာက သူတို႕ေတြကို ကမၻာကပိုသိေအာင္ျပန္လည္ေဖၚေဆာင္ ေပးတာ ျဖစ္တယ္” - ဟု ေဒါက္တာဆူနိတ္ က ဆက္ေျပာ၏။

လြန္ခဲ့သည့္ ၃-၄ ႏွစ္ကလည္း International Conference of Shan Studies (ICSS သွ်မ္းအေၾကာင္းသုေတသန ညီလာခံ (ပြဲေတာ္) ကဲ့သို႕ ရခိုင္၊ မြန္ တို႕အတြက္လည္း က်င္းပေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။

AIDS ကာကြယ္ေဆးအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈ ပထမ ေျခလွမ္း

AIDS ကာကြယ္ေဆးအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈ ပထမ ေျခလွမ္း

မန္ဇူး
post by Sunday, September 27, 2009


အစိုးရထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သိပၸံပညာရွင္အမ်ားစုဟာ ဒီကမၻာေျမအတြင္းမွာ လူသားေတြကို ၿခိိမ္းေျခာက္အႏၲရာယ္ျပဳေနတဲ့ AIDS ေရာဂါကပ္ဆိုးကို ဘယ္လိုသ႑ာန္နဲ႔ ကာကြယ္မႈေတြျပဳလုပ္ရမလဲဆိုတဲ့ စီမံေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထုိင္းႏိုင္ငံရဲ႕သုေသသန ကြင္းျပင္ၾကီးမွာ လူသားသံုးဦးကို ေလ့လာစမ္းသပ္ရင္း HIV ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို ကာကြယ္ဟန္႔တားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သုေသသီေတြရဲ႕ ေျပာ ၾကားခ်က္အရေတာ့ လက္ငင္းအသံုးျပဳဖို႔ရာအတြက္ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘူးလို႔ဆိုထားေပမယ့္လို႔ ၂၆ ႏွစ္ဆိုတဲ့ ကာလရွည္ၾကာ သည့္တိုင္ေအာင္ AIDS ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကုိ တစိုက္စိုက္မတ္မတ္ ႀကိဳးစားရွာေဖြျခင္းရဲ႕ ရလဒ္လို႔ပဲ ေျပာရမယ္ထင္တယ္။ သိပ္မၾကာခင္ အ ခ်ိန္ကေတာင္ သိပၸံပညာရွင္အေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီေရာဂါကပ္ဆိုးကို ကာကြယ္ဖို႔ရာအတြက္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ေတာင္ ေတြးထင္ထား ခဲ့ၾကတာ။

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔ႀကီးနဲ႔ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွ UNAIDS ကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္မ်ားစြာထဲက ဒီေရာဂါကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ကာကြယ္ခ်င္ခဲ့ေပမယ့္ မျဖစ္ႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလိုမ်ဳိး ေတြ႔ရွိခ်က္အသစ္ဟာ သုေသသနနယ္ပယ္အတြက္ လိုလားတဲ့ ပန္းတိုင္ေရာက္ဖို႔ရာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ တစတစ ပိုမိုနီးကပ္လာတယ္လို႔ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဒါဟာ ကမၻာ့ေဆးပညာေလာကအတြက္ေတာ့ တကယ့္ကို ႀကီးမားတဲ့ အေျပာင္းလဲျဖစ္ရပ္ႀကီးလု္ိ႔ အေမရိကန္ စစ္ေဆးသိပၸံခြဲစိတ္ေရးဌာနမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အဲရစ္စကူးေမကာ က ေျပာခဲ့သည့္အျပင္ ဒီေဆးသိပၸံမွ ကမၻာ့ကပ္ေဘး ေရာဂါႀကီးျဖစ္တဲ့ AIDS ေရာဂါကာကြယ္ေဆးအတြက္ သုေသသနျပဳဖို႔ရာ ေထာက္ပံံ့ ကူညီမႈျပဳမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ HIV ေရာဂါကာကြယ္ဖို႔ရာအတြက္ သိပၸံပညာရွင္ေတြစုစည္းၿပီး နည္းလမ္းရွာေဖြခဲ့ၾကတဲ့ အထဲမွာ ဒါဟာပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္တယ္။ မဟာဗ်ဴဟာအရ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ကာကြယ္ေဆးအတြက္ သုေသသနျပဳလုပ္ၾကရာမွာ အသြင္မတူတဲ့နည္းလမ္းေတြကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသလို အေစာပိုင္းကာလေတြတုန္းက တသီးပုဂၢလိကဆန္ဆန္ ေလ့လာစမ္းသပ္ခဲ့ၾက တယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြကဆိုထားပါတယ္။ အသြင္သ႑ာန္မတူတဲ့ HIV ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသူ ၃၁% ေက်ာ္ခန္႔ကို ဒီစမ္းသပ္ မႈအတြက္ စိတ္ပါ၀င္စားတက္ႂကြသူ ၁၆,၀၀၀ ေက်ာ္ ဦးေရကို သုေသသနျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာအဂၤါေန႔က သုေသသီ ေတြက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ ဆံုးခန္းတိုုင္သည့္ ရလဒ္မဟုတ္ေသာ္ျငားလည္း ဒီေရာဂါကာကြယ္ဖို႔ရာအတြက္ ထိေရာက္ ၿပီးစိတ္ခ်ရသည့္ ပထမဦးဆံုး အေထာက္အထားျဖစ္ေၾကာင္း သုေသသနအတြက္ ဦးေဆာင္ကူညီေနသူ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ ျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဂ်႐ုမ္းကင္ ကေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဒီေတြ႔ရွိခ်က္အေပၚ အေျခခံၿပီး AIDS ေရာဂါကာကြယ္ေဆးအတြက္ ပိုမို ထိေရာက္ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ သုေသသနဆိုင္ရာအသစ္ေတြ ထြက္ေပၚလာႏိုင္တယ္လို႔ ဒီေလ့လာမႈအတြက္ ပူးေပါင္းတာ၀န္ယူ ေထာက္ ပံ့ကူညီေပးေနတဲ့ National Institute of Allergy and Infectious Diseases မွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးျဖစ္သူ ေဒါက္တာ အန္ေတာ္နီဖာအူစီ ကေတာ့အေကာင္းျမင္႐ွဳေထာင့္ကေန သံုးသပ္ေျပာဆုိသြားတယ္။ လားရာပြင့္သြားတဲ့အတြက္ ျမင္ကြင္းက်ယ္သြားၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ပန္းတုိင္ကိုပါ ခပ္ေရးေရးျမင္ေနရလို႔ အတူလက္တြဲၿပီး သုေသသနဆိုင္ရာ အသစ္ေတြ႔ရွိခ်ုက္ကို ေဖာ္ထုတ္ၾကဖို႔ကိုပါ တိုက္တြန္း သြားတယ္။

လာမည့္ရက္သတၱပတ္အတြင္း နယူးေရာက္ၿမိဳ႕မွာ သုေသသီေပါင္းမ်ားစြာအျပင္ ကာကြယ္ေဆးအတြက္ ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ေနသူ ေတြနဲ႔ ဒီစီမံကိန္းအေပၚထဲထဲ၀င္၀င္ ေထာက္ပံ့ကူညီမယ့္ အလွဴရွင္ေတြ၊ AIDS ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သုေသသနလုပ္ေနတဲ့ သိပၸံ ပညာရွင္ေတြ၊ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔အစည္း၊ ေငြေၾကးဆိုင္ရာေထာက္ပံ့တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပမာဆိုရေသာ္ ဘီလ္ နဲ႔ မလင္းဒါဂိတ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းလိုမ်ဳိး၊ သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္ေတြဟာ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတယ္ လို႔ ကမၻာ့ HIV ကာကြယ္ေရးအဖဲြ႔မွ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာ အဲလန္ဘားန္စတိန္းက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒီေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ထုိင္းစစ္ဖက္ဆိုင္ရာေဆးသိပၸံနဲ႔ တသီးပုဂၢလိက သိပၸံပညာရွင္ေတြပါ တက္ေရာက္ၾကလိမ့္မယ္။ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာရွိတဲ့ သိပၸံ ပညာရွင္ေတြက ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဒီေအာင္ျမင္မႈအေပၚ ခ်ီးက်ဴးေထာပနာ ျပဳၾကတယ္။

၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြထဲက AIDS ေရာဂါကာကြယ္ေဆးအတြက္ ၁၀ ႏွစ္အခ်ိန္ယူလုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုတဲ့ အသံေတြကို က်ေနာ္တို႔ ၾကားေနခဲ့ၾကရတယ္။ ဘ၀တေလွ်ာက္လံုးမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ခံစားမိတာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚကိုေရာက္ ေနၿပီလို႔ Access Project မွာတာ၀န္ယူလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုိလံဘီယာ တကၠသိုလ္မွ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူအျဖစ္နဲ႔ ေရာ ရ၀မ္ဒါႏိုင္ငံ AIDS ေရာဂါကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးဌာနမွာပါ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးေနသူ ဂ်ဳိးစ္႐ူဇင္ ကေျပာပါတယ္။

ထိုုင္းျပည္သူ႔က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဒီေလ့လာမႈအတြက္ လမ္းညႊန္မႈေတြေပးခဲ့သလိ္ု အေမရိကန္စစ္ဖက္ဆိုင္ရာကလည္း ထိုင္း အစိုးရနဲ႔ ႏွစ္ရွည္လမ်ားပူးတြဲၿပီး ကာကြယ္ေဆးနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ စမ္းသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း၊ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာ၀န္ထမ္းမ်ားနဲ႔ အရပ္ဘက္ ဆိုင္ရာ ျပည္သူလူထုကို ကာကြယ္ဖို႔ရာအတြက္ အတူပူးတြဲၿပီး ေဆးဖက္ဆိုင္ရာ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ အတြက္ေတာ့ HIV ဟာအဓိကျပႆနာတရပ္လိုျဖစ္ေနေတာ့ ေလ့လာဖို႔ရာအတြက္ ဖိအားတရပ္ေပးသလို ျဖစ္ေနတာေပါ့၊ ဒီလုိ ဆိုလိုက္လို႔ အေမရိကန္၊ အာဖရိက ဒါမွမဟုတ္မသိမျမင္ႏိုင္ရတဲ့ ကမၻာႀကီးရဲ႕ ေထာင့္တေနရာမွာ ရွိေနတဲ့ေရာဂါကို ကာကြယ္ဖို႔ရာ အတြက္ သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာအေတာ္ေလးကို စိတ္ဖိဆီးမႈေ၀ဒနာကို ခံစားေနၾကရရွာတယ္။

ကာကြယ္ေဆးဆုိင္ရာအကူအညီေပးမႈဟာ အဆိုးအေကာင္းလို႔ဆိုရမဲ့ ပါးလႊာတဲ့ျခားနားမႈေၾကာင့္ အေတာ့္ကိုအႏၲရာယ္နဲ႔နီးကပ္တယ္ လို႔ဆုိရမယ္။ UNAIDS ရဲ႕ခန္႔မွန္းတြက္ဆခ်က္အရ တကမၻာလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ဆိုရေသာ္ ေန႔စဥ္လူ ၇,၅၀၀ ခန္႔ဟာ HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံေနရၿပီး ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အတြင္း AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ လူႏွစ္သန္းဟာ အသက္ဆံုး႐ွဳံးခဲ့ၾကရတယ္။ Prime-boost ဆိုတဲ့ ခ်ဥ္း ကပ္မႈအတိုင္း နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္နဲ႔ ေရာဂါကာကြယ္ေဆးကို စမ္းသပ္ေလ့လာရာ ပထမနည္းျဖစ္တဲ့ အစကနဦးထဲက ခုခံႏိုင္စြမ္းမရွိ တဲ့ နည္းလမ္းသံုးၿပီး HIV ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကိုတုိက္ခိုက္ျခင္းနဲ႔ ဒုတိယနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ အင္အားအလံုအေလာက္ရွိၿပီးမွ တုန္႔ျပန္တိုက္ခိုက္ နည္းေတြနဲ႔ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ပါတယ္။

ALVAC ကို ေရာဂါရွာေဖြေရးနဲ႔ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီႀကီးျဖစ္တဲ့ ဆာႏိုဖီပါစတီအာ က ျပင္သစ္လူမ်ဳိးေဆး၀ါးကၽြမ္းက်င္သူ ဆာႏိုဖီ အာဗင္တီစ္မွေဖာ္စပ္သလို AIDSVAX ကိုေတာ့ VaxGen ကုမၸဏီႀကီးမွ အစျပဳၿပီးတုိးတက္ေအာင္ျပဳလုပ္ခဲ့သလို အခုေန အခါ မွာေတာ့ VaxGen က ၀န္ထမ္းတခ်ဳိ႕ဟာ လူမႈေရးဆို္င္ရာလုပ္ငန္းအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းၿပီး ကမၻာ့ေနရာအႏွံ႔အျပားက ကူးစက္ ေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးမႈျပႆနာေတြကို ကူညီေျဖရွင္းေပးေနတယ္။ ALVAC ကို ကေနရီငွက္ရဲ႕ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမွ အသြင္ ေျပာင္းၿပီး အသံုးျပဳထားတာျဖစ္သလို လူ႔အသက္အႏၲရာယ္ကိုေတာ့ ထိခိုက္မႈတစံုတရာမရွိႏိုင္ေပမယ့္လို႔ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ HIV ဗီဇမ်ဳိးေစ့ ေတြဆီကို သယ္ေဆာင္ကူးေျပာင္းၿပီးေပါင္းစပ္ေစတယ္။ AIDSVAX က်ေတာ့ HIV ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးရွိတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ တ၀ိုက္မွာ ဇီ၀ေဗဒ အင္ဂ်င္နီယာ နည္းနဲ႔အသြင္ေျပာင္းလုပ္ေဆာင္တယ္။ ဒီေရာဂါကာကြယ္ေဆးဟာ ဗိုုင္းရပ္စ္ အကုန္လံုးကို မကာကြယ္ႏိုင္သလို ေသဆံုး ျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ရွင္သန္ျခင္းနဲ႔ HIV ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ရယ္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒီေလ့လာစမ္းသပ္မႈမွာ ေရာဂါကူးစက္မႈေၾကာင့္ HIV အႏွဳတ္လကၡဏရွိသူ အသက္ ၁၈ မွ ၃၀ ႏွစ္အတြင္းရွိ ထုိုင္းအမ်ဳိးသားနဲ႔ အမ်ဳိး သမီးေတြကို ေရာေႏွာၿပီးစမ္းသပ္စစ္ေဆးပါတယ္။ တ၀က္ကိုေတာ့ အစကနဦးထဲက ခုခံႏိုုင္စြမ္းမရွိတဲ့ နည္းလမ္းအတိုင္း ALVAC ေဆး ေလးခြက္စာ ေသာက္သံုးေစၿပီး က်န္တ၀က္ကိုေတာ့ ဒုတိယနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ အင္အားအလံုအေလာက္ရွိၿပီးမွ တိုက္ခိုက္တဲ့ AIDSVAX ေသာက္ေဆးႏွစ္ခြက္စာနဲ႔ ေျခာက္လေက်ာ္ၾကာေအာင္စမ္းသပ္သလို တျခားက်န္ရစ္သူေတြကိုေတာ့ ဟန္ျပအေနျဖင့္သာ တုိက္ေကၽြးေစတယ္။ ဒီေလ့လာစမ္းသပ္မႈ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ၿပီးဆံုးမယ္ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္သူတဦးတေယာက္မွ မသိၾကပါဘူး။ ေစ တနာ့၀န္ထမ္းအေနနဲ႔ ၀င္ေရာက္ေလ့လာမႈျပဳေတြကိုေတာ့ သုေသသနမျပဳလုပ္ခင္ကတည္းက ကာကြယ္ေဆးအတြက္ စမ္းသပ္ျပဳလုပ္ မွာျဖစ္ေၾကာင္း ႀကိဳတင္အသိေပးေျပာၾကားထားတာေတြေတာ့ရွိပါတယ္။ ကိုယ္စီတိုင္းကို ကြန္ဒံုးေပးထားျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံမႈနဲ႔ သက္ ဆိုင္ေသာ ပညာေပးလုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ားအျပင္ လိင္မွတဆင့္ ေရာဂါကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ႏိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ HIV ေရာဂါအတြက္ ေျခာက္လ ၾကာ စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္မည့္ အေၾကာင္းသတိေပးေျပာၾကားမႈေတြရွိပါတယ္။ မည္သူမဆို ေရာဂါကူးစက္မႈတစံုတရာရွိခဲ့ပါက ေဆး၀ါး ကုသ ခံယူဖို႔ရာအတြက္ အခမဲ့၀န္ေဆာင္မႈေပးမွာျဖစ္တယ္။ HIV ပိုးအတြက္စမ္းသပ္စစ္ေဆးသူအားလံုးဟာ သံုးႏွစ္အတြင္း ေျခာက္လ တခါ လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္ၿပီး ကာကြယ္ေဆးသက္တမ္းကာလဟာ ကုန္ဆံုးမွာျဖစ္တယ္။

ရလဒ္

ကူးစက္မႈအသစ္အရထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္ကေတာ့ ကာကြယ္ေဆးလက္ခံရရွိသူေတြဟာ ၅၁ မွာ ၈,၁၉၇ ထြက္ေပၚလာၿပီး ဟန္ျပ ေဆးတိုက္ေကၽြးမႈကို လက္ခံရသူေတြရဲ႕ ရလဒ္ကေတာ့ ၇၄ မွာ ၈,၁၉၈ ပဲျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္ေဆးသံုးစြဲတဲ့ အစုအဖြဲ႔ဟာ ကူးစက္မႈ ႏႈန္းထားေအာက္ ၃၁% ဆိုတဲ့ရလဒ္ ထြက္ေပၚလာသလိ္ု ပါ၀င္သူႏွစ္ဦးကေတာ့ ေရာဂါကူးစက္ခံရမႈေၾကာင့္ေသဆံုးသြားရရွွာတယ္။

သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာ သ႑ာန္မတူတဲ့ ကာကြယ္ေဆးႏွစ္မ်ဳိး ဘာေၾကာင့္ပူးတြဲတုိက္ဖ်က္ၾကသလဲဆိုတာကုိေတာ့ အေျဖရွာမရေသး ဘူးလို႔ အစိုးရဌာနမွ သိပၸံပညာရွင္တဦးျဖစ္ၿပီး HIV ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ AIDS ေရာဂါေ၀ဒနာခံစားေနရသူေတြကို အကူအညီ ေပးျခင္း အျပင္ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ AIDSVAX အဖြဲ႔ကုိဦးေဆာင္ေနသူ ေဒါက္တာ ဒိုနယ္ရ္ဖရန္႔စစ္ ကေျပာပါတယ္။ AIDSVAX ဟာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွာရွိေနတဲ့ HIV ေရာဂါပိုးကို ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ကာကြယ္တုိက္ခိုက္ဖို႔ရာအတြက္ကိုရည္ရြယ္ထားျခင္းျဖစ္တယ္။ ဆာႏိုဖီ ေရာဂါကာကြယ္ေဆးဟာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို ဆြေပးၿပီး ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို ဦးတည္တိုက္ခိုက္တာျဖစ္တယ္။ ဖရန္႔စစ္ရဲ႕အဆိုအရေတာ့ ဆန္႔က်င္ဘက္အရာေတြကို ေပါင္းစပ္လိုက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ တရပ္လို႔ပဲဆိုရေတာ့မွာေပါ့။ ဘာေၾကာင့္ တ ခ်ဳိ႕ေတြၾကေတာ့ ေရာဂါကူးစက္ခံရၿပီး တခ်ဳိ႕လူေတြၾကေတာ့ မျဖစ္သလဲဆိုတာ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာသူေတြ နားလည္သေဘာေပါက္ သိ ရွိလာဖို႔ရာအတြက္ သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာ နမူနာေသြးစစ္ခ်က္ကိုရယူဖို႔လိုအပ္တယ္။ ကာကြယ္ေဆးပမာဏဟာ လက္ရွိအေနအထား အရေတာ့ အကန္႕အသတ္နဲ႔သာရွိၿပီးနယ္ပယ္က်ဥ္းက်ဥ္းေလးကိုသာ သုေသသနလုပ္ခဲ့ရေပမယ့္လို႔အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္ တို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႔ ဖရန္႔စစ္ကေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဆာႏိုဖီ က၀န္ထမ္းေတြကလည္း ဒီသေဘာထားအတိုင္းပါပဲ။ ဒီကုမၸဏီရဲ႕ ေဒါက္တာ ဆန္ေဂ်းဂူရန္နာသန္ ရဲ႕ သေဘာကေတာ့ စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာဖို႔ရာအတြက္ ႏွစ္ကာလတို စီမံကိန္းခ် လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သလို ကာကြယ္ေဆးကို ဒီ့ထက္ေကာင္းမြန္ဖို႔ရာအတြက္ တျခားေသာ ယွဥ္ၿပိဳင္ဘက္အသစ္ေတြကလည္း boost နည္းလမ္းကုိ အေျချပဳစဥ္းစားၿပီးလုပ္ေဆာင္လာႏိုင္သည့္အတြက္ မူပိုင္ခြင့္လို္အပ္ေၾကာင္းကိုပါထည့္သြင္းေျပာဆုိသြားတယ္။ AIDS နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သုေသသနကိုဒီ့ထက္ပိုမို က်ယ္ျပန္႔စြာလုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒဆိုင္ရာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြဟာ အခရာက်လာၿပီ။

နယူးေယာက္ အေျခစုိက္ Community HIV/AIDS Mobilization Project မွ ဥပေဒေၾကာင္းဆိုင္ရာ အၾကံေပးေရးအဖြဲ႔မွေျပာေရးဆို ခြင့္ရွိသူ ဂ်ဴလီယာေဒးဗစ္ ကေတာ့ ခုေနအခါ ဒီကာကြယ္ေဆးသံုးစြဲမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းခံုျပဳေနၾကမယ့္အစား ေတြ႔ရွိခ်က္အေပၚ အေျချပဳၿပီး တစိုက္မတ္မတ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ကို အေလးထားေျပာဆိုသြားတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ဒီ သုေသသနျပဳခ်က္ ဘာလို႔ေအာင္ျမင္ၿပီး ဆံုးသြားရသလဲဆိုေတာ့ AIDS ေရာဂႏၲရကပ္ဆိုက္တဲ့ ဗဟိုခ်က္မဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ သိပၸံပညာရွင္ ေတြဟာ သုေသသနကုိလာေရာက္လုပ္ကိုင္တာျဖစ္သလို ကာကြယ္ေဆးတိုက္ေကၽြးဖို႔ရာအတြက္ မ်ဳိ႐ိုးဗီဇဆိုင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္္အလက္ရရွိႏိုင္သလို ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ သုေသသနလုပ္ဖို႔ရာအတြက္ အၾကံဥာဏ္အျပင္ အေကာင္းဆံုးေထာက္ပ့ံမႈ ေတြ ေပးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္းျဖစ္တယ္။ AIDS နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပြဲဦးထြက္သုေသသနျပဳလုပ္ထဲက ထိုင္းအစိုးရဟာ ေအာင္ျမင္မႈ ေတြရခဲ့တယ္။ ဒီေလ့လာမႈတခုလံုးအတြက္ ၁၆,၀၀၀ ထက္မကတဲ့ လူေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရသူေပါင္း ၁၂၅ ေယာက္ ထြက္ေပၚလာသလို မထင္မွတ္ထားေလာက္ေအာင္ကို ေအာင္ျမင္မႈအေပါင္းက ဆီးႀကိဳေနတာကေတာ့ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈရဲ႕ ရလဒ္လို႔ပဲဆိုရမွာေပါ့။

သိပၸံပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဒီကာကြယ္ေဆးရဲ႕ သက္ေရာက္မႈအခ်ိန္ပမာဏကို သိခ်င္ေနၾကသလို အင္အားအလံုအေလာက္ရွိၿပီးမွ တိုက္ခိုက္တုံ႔ျပန္မႈ စြမ္းရည္ျမင့္မားလာျခင္း ဟုတ္မဟုတ္ သိဖို႔လိုအပ္လာတဲ့အျပင္ ဒီကာကြယ္ေဆးဟာ လိင္တူဆက္ဆံလို႔ ကူးစက္ သူေတြအေပၚမွာေရာ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သလားနဲ႔ ဒါမွမဟုတ္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲျခင္းေၾကာင့္ ကူးစက္သူေတြအေပၚမွာေရာ ဘယ္ လို အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိသလဲဆိုတာကို အေတာ္ေလးသိခ်င္ေနၾကတယ္။ ဒီေရာဂါကာကြယ္ေဆးဟာ HIV ပိုးကူးစက္ခံရၿပီးသား လူတေယာက္ရဲ႕ ေသြးအေပၚမွာေတာ့ ဘယ္လိုမွအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမရွိတဲ့ ဒီကာကြယ္ေဆးဟာ ခုခံအားနည္းပါးမႈအေပၚမွာ အကန္႔ အသတ္နဲ႔ ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ရွိလားဆိုတာနဲ႔ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရၿပီးသား သူေတြအေပၚမွာထပ္ၿပီးဆိုးက်ဳိးကုိ ျဖစ္သလားဆိုတာကိုေတာ့ ေနာက္ထပ္ေလ့လာမႈေတြ ျပဳလုပ္ရမွာျဖစ္တယ္။ သမ႐ိုးက်မဟုတ္တဲ့ အစပ်ဳိးေအာင္ျမင္မႈဟာ အလြန္တရာကိုအေရးပါလွသလို သိပၸံ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဒီေရာဂါအေပၚ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ ကာကြယ္ႏိုင္မလဲဆိုတာကေတာ့ မွန္းဆတြက္ခ်က္ေနတုန္းပဲ ဆိုတာရယ္ အဆံုးသတ္ေကာက္ခ်က္ဆြဲလို႔မရေသးသည့္အတြက္ ဆႏၵေစာၿပီးမထုတ္ေဖာ္ဖို႔အင္မတန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ဖူဆီ က ေကာက္ခ်က္ခ် သံုးသပ္သြားတယ္။

မန္ဇူး(ဘာသာျပန္သည္)





မူရင္းစာမ်က္ႏွာ
http://news.yahoo.com/s/ap/20090924/ap_on_he_me/med_aids_vaccine